Türkiye’deki vicdani retçilerin durumuna ilişkin
(04.06.2020) Bakan Yardımcıları,
1) Bu davaların, başvuranların pasifist ve vicdani retçi olarak zorunlu askerlik hizmetini yerine getirmeyi reddettikleri, ve vicdani retçi olarak tanınmalarını sağlayan bir prosedür olmadığından “sivil ölüm” anlamına gelen kayıt dışı yaşamlar sürmeye mecbur kaldıkları için tekrarlayan kovuşturmalar ve mahkumiyetler ile ilgili olduğunu hatırlatır.
Bireysel önlemlerle ilgili olarak,
2) Başvuranlardan Mehmet Tarhan, Çağlar Buldu, Enver Aydemir, Feti Demirtaş, Nevzat Umdu, Barış Görmez ve Halil Savda’nın artık askerlik hizmeti yapma yükümlülüğü altında olmadığını kaydeder;
3) Osman Murat Ülke, Yunus Erçep ve Ersin Ölgün’ün hala asker kaçağı olarak görüldükleri ve “sivil ölüm” durumuyla karşı karşıya kalmaya devam ettikleri konusundaki derin endişelerini dile getirir ve yetkililerin, bu üç başvuranın daha fazla gecikmeden, askerlik hizmetini yerine getirmeyi reddettikleri için yargılanmıyor veya mahkum edilmiyor olmaları için gerekli tüm önlemleri almalarında ısrar etmektedir;
4) Yetkilileri, 1 Eylül 2020 tarihine kadar durumu açıklığa kavuşturmaya ve dokuz başvuran için ihlallerin tüm sonuçlarının giderildiğinden emin olmak üzere gerekli adımları atmaya; idari para cezalarının iadesine, önceki cezalardan doğan tutuklama emirlerinin kaldırılmasına, sabıka kayıtlarının silinmesine ve son olarak, başvuranların hiçbirinin vicdani retlerine ilişkin verilmiş idari para cezalarını ödemeyi reddettiklerinden kovuşturma ve hapis riski altında olmadığını temin etmeye davet etmektedir;
5) Ayrıca, yetkilileri, Mehmet Tarhan aleyhindeki ceza yargılamasının sonucuna dair ve Enver Aydemir davasında kötü muamele failleri aleyhindeki ceza yargılaması hakkında bilgi vermeye davet etmektedir;
Genel tedbirlerle ilgili olarak,
6) Yetkili makamların, Komite’nin önceki incelemeleri sırasında, yasal cezalar hususunda ilerleme taahhüdüne rağmen hiçbir ilerleme kaydedilmemesinden üzüntü duyulmuştur; bu nedenle yetkilileri, 21 Haziran 2021 tarihinden önce bu gruptaki davalarda Mahkeme’nin bulgularını telafi etmek üzere somut önlemler içeren bir eylem planı sunmaya davet etmektedir;
7) Ayrıca, yetkilileri, Ülke kararının* kesinleştiği 2006’dan bu yana Türkiye’deki vicdani retçilerin sayısı ve bu bağlamda verilen idari para cezaları, kovuşturmalar ve mahkumiyetler hakkında istatistiki bilgi vermeye davet etmektedir.
Committee of Ministers: H46-40 Ülke group v. Turkey (Application no 39437/98), 13377th meeting, 4 Haziran 2020. https://search.coe.int/cm/Pages/result_details.aspx?ObjectId=09000016809e8f6e
Keywords: ⇒ Conscientious Objection ⇒ Europe ⇒ Human Rights ⇒ Turkey